به گزارش آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد از قلعه‌گنج، باقر مارزی در سال ۱۲۰۰ هجری شمسی در منطقه کوهستانی نیمه‌خشک مارز از توابع قلعه‌گنج چشم به جهان گشود، او سواد خواندن و نوشتن را در دوران کودکی از خانواده و بستگان نزدیکش که اهل شعر و ادب بوده‌اند، می‌آموزد و فنون شعر، علوم اسلامی و قرآنی را نزد ملاهای محلی مارز و رمشک یاد می‌گیرد.
زمان صادقی نویسنده و پژوهشگر قلعه‌گنجی در معرفی بیشتر این نویسنده در گفت‌وگو با خبرنگار کارآفرینان اقتصاد می‌گوید: مرحوم مارزی به علت نبودن کتاب‌های چاپی در آن زمان، بسیاری از نسخ شعر، قرآن، روایات و حدیث را از بزرگان علم و ادب منوجان، کهنوج، میناب و بشکرد امانت می‌گیرد و با تهیه کاغذهایی در اندازه‌های مختلف از روی همه آنها چند بار با خط زیبای خودش نسخه‌برداری می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: بسیاری از شعرهای خسرو و شیرین را هم که تصویرهای جالبی داشته‌اند با دستان توانای خودش به‌صورت رنگی نقاشی می‌کند و برای خطاطی و نقاشی دوات و رنگ‌های مختلف را از گیاهان منطقه‌ی خودش هنرمندانه می‌سازد. پس از اتمام هر نسخه شیرزاه‌ی آن را با نخ می‌دوزد و از پوست حیوانات شکاری جلدی چرمی برای آنها فراهم می‌کند و برگه‌ها را در آن جلد می‌دوزد.
از منبرخوانی تا ساخت حسینیه توسط هنرمند فقید قلعه‌گنج
این پژوهشگر تصریح می‌کند: از جای‌جای شعرهای مارزی پیداست که در کمین‌گاه شکار هم در حال نسخه‌برادری بوده است.
وی خاطرنشان می‌کند: باقر، منبرخوان، مداح و خواننده‌ای بسیار خوش‌صدا بوده است و در حسینیه‌ای که خودش آن را ساخته است علاوه بر مداحی تعزیه هم اجرا می‌کرده است.
صادقی اضافه می‌کند: باقر سفرهای بسیار زیادی به میناب، منوجان، کهنوج، بمپور و انگهران بشکرد و سایر شهرها داشته است و از مهم‌ترین سفرهای او که در نسخه‌ها به آنها اشاره می‌کند، سفر به مشهد مقدس و نجف اشرف است.
وی یادآور می‌شود: نسخه‌های خطی و آثار باقر بسیار زیاد بوده‌اند، آثار و نسخه‌هایی که از گزند حوداث در امان مانده‌اند و به دست ما رسیده‌اند، ۲۱ نسخه بزرگ و کوچک است که تعداد صفحات آنها بیش از ده‌هزار صفحه است.
صادقی به برخی از آثار مارزی به مجموعه شعر دوبیتی صلوات‌نامه در توصیف امامان شیعه، مناظره جام و قلیان که به زبان هجو است، شعر در توصیف احکام شرعی و نامه‌نگاری و مکاتبات دیوانی بین سالار کامران حاکم مارز و رمشک با امیر دران‌خان حاکم کهنوج و سایر حکام محلی و دیگر آثار اشاره می‌کند.
وی مهم‌ترین نسخه‌های مارزی را قرآن بزرگ با شرح و تفسیر، دعای جوشن کبیر، قصص‌الانبیاء، محرم‌نامه و نوحه‌های عاشورایی و...عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: نسخه‌های شعر او نیز خسرو و شیرین، بوستان سعدی و گلستان سعدی و دیوان حافظ هستند.
نویسنده و پژوهشگر قلعه‌گنجی تصریح می‌کند: باقر در سال ۱۳۰۴شمسی پس از برگشتن از سفر زیارتی مشهد مقدس در زادگاهش مارز چشم از جهان فرو می‌بندد که بر روی سنگ قبرش شعری حکاکی شده است که زبان حال خود اوست؛
من بُدم مردی به دوران نامدار
نام من باقر و بابم بختیار
کاتب قرآن بُدم و بانی امام
قاری قرآن بدم هر صبح و شام
از کمان‌داری و تیر انداختن
جمله مردم مرا بشناختند
ناگهان پیک اجل در رسید
بر جانم سموم کین کشید
صادقی با اشاره به اینکه متأسفانه نسخ در گذر زمان در حال فرسوده‌شدن هستند، افزود: یک سال پیش که کتاب‌ها را از نزدیک دیدم، در حال ریزریز شدن بودند.
اما نسخه‌ها و آثار باقر در منزل یکی از نوادگان او نگهداری می‌شود. به گفته‌ی نوه مرحوم مارزی؛ بعضی از کتاب‌ها داخل آتش‌سوزی سوخته و بعضی‌ها هم توسط مسؤولان به امانت برده شدند که هنوز پس نیاوردند.
وی از ارزش بالای این کتب یاد می‌کند و بر حفظ و نگهداری این آثار ارزشمند تأکید دارد.
میراث فرهنگی بودجه ندارد/قول مدیرکل ارشاد جنوب عملیاتی نشد
بهمنی، نماینده میراث فرهنگی در قلعه‌گنج در گفت‌وگو با خبرنگار کارآفرینان اقتصاد گفت: میراث فرهنگی در قلعه‌گنج فقط تپه‌های باستانی و صنایع دستی را شناسایی کرده و به‌دلیل نداشتن نیروی انسانی و امکانات لازم در حوزه‌ی کتاب‌های خطی قدیمی و کتاب‌های شعر هیچ اقدامی انجام نشده است.
وی با ابراز بی‌اطلاعی از وجود آثار مرحوم مارزی، عنوان کرد: در حال حاضر وضعیت میراث به‌گونه‌ای است که حتی بودجه برای احداث ساختمان ندارد.
حجت دهقان سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان قلعه‌گنج هم اظهار داشت: کتاب‌های باقر مارزی را در نمایشگاه کتاب جیرفت در معرض نمایش قرار دادیم که طی بازدید مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی جنوب کرمان قول‌هایی در زمینه نگهداری و حفظ این آثار داده شد که متأسفانه عملی نشد.
وی خاطرنشان کرد: بنیاد علوی هم قول ساخت موزه در شهرستان را داده که آن هم عملیاتی نشده و آثار باقر مارزی در حال نابودشدن هستند که تا دیر نشده باید فکری برای نگهداری این آثار که مربوط به دو قرن پیش است، برداشته شود و از نابودی آنها جلوگیری کرد.
متأسفانه شهرستان‌هایی همچون قلعه‌گنج همواره زخم محرومیت بر تن دارند که یک نمونه آن نبود اعتبارات برای حفظ آثار ارزشمندی است که میراث گذشتگان هستند و باید در معرض نابودی قرار گیرند.
گزارش از: محمدرضا محمدی
انتهای پیام/۳۷۶۳/ب
دیدگاه خود را بیان کنید