به گزارش جمعه آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد، خشونت علیه زنان از جامعه سنتی گذشته تا مدرن امروز مطرح بوده و اکنون با افزایش آگاهی‌ها نسبت به آن، دایره مطالبات و خواسته‌های زنان برای جلوگیری از خشونت‌ها افزایش یافته است البته با روی کار آمدن دولت چهاردهم جایگاه زنان ارتقا یافته و اکنون شاهد بکارگیری آنان در جایگاه های مختلف مدیریتی در جامعه هستیم.

اما با افزایش مطالبات زنان، انجام برخی کارها و تدارک رویدادهای مختلف جهت آگاهی بخشی نسبت به مقوله «نه به خشونت علیه زنان» اما باز هم وجوه پنهان آن با گستره فراوان روز به روز زنان بسیاری را در دنیا تهدید می‌کند.

ضرب و جرح زنان نمونه کوچکی از خشونت است و قانون‌هایی برای جلوگیری و بازدارندگی آن‌ها وضع شده اما اینکه تا چه حد کاربرد دارند، جای سوال است.

گاه شنیده‌ایم، وقتی یک زن مورد خشونت همسرش قرار می‌گیرد، با هزار توجیه و دلیل می‌خواهند زن، آن را تحمل کند و به نوعی سیلی و لگد زدن و هر رفتار خشونتی دیگر را امری عادی برای کنترل خشم مرد در خانه تلقی می‌کنند و زن را ناچار به تحمل کردن آنها!

اما آیا به راستی زن باید متحمل خشونت خانگی شود و برخی گاه از همسرش تا سر حد مرگ کتک بخورد و دم نزند ؟

این موضوع فقط یک نمونه کوچکی است و امکان دارد خشونت‌های فیزیکی در بیرون از خانه هم علیه زن رخ دهد و به دنبال آن، خشونت‌های زبانی، روحی و روانی نیز اضافه شود که چه بسا دردناک تر و مخرب تر از خشونت فیزیکی است.

باید قبول کرد که بیشتر کشورها مردسالار هستند و چون هنگام اتخاذ تصمیمات، نظر زنان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و گاه حتی در جلساتی که مربوط به زنان است، زنی اجازه حضور ندارد، رفته رفته «تبعیض علیه زنان» و «جنس برتر بودن مرد» در جامعه نهادینه می‌شوند و زنان به رغم شایستگی، استعداد، توانایی و ظرفیتی بیش از مردان بسیار از مشارکت در اجتماع و نقش آفرینی سرباز می‌زند.

شاید هم برای همین اعتقاد القایی به جامعه است که برای کاندیداتوری در انتخابات سیاسی، فرهنگی، سازمانی و غیره زنان بسیار اندکی شرکت می‌کنند و یا حتی شرکت ندارند. اما آیا به راستی اینگونه است که یک زن باید هرچه یک مرد می‌گوید را قبول کند و از خود نظری نداشته باشد؟

دبیرخانه ملی منع تبعیض و خشونت علیه زنان کانون‌ وکلای دادگستری ایران که در تبریز مستقر است، به رسم هرساله در سالروز جهانی منع خشونت علیه زنان، نشستی را تدارک دیده تا از جنبه خشونت‌های پنهان علیه زنان به بررسی بپردازد.

شناخت خشونت های پنهان و بی صدا علیه زنان

پگاه محمدیاری، دبیر این دبیرخانه، اظهار کرد: امروز در جهان خشونت‌های بیصدایی علیه زنان در جامعه اتفاق می‌افتد که شاید زیاد مورد توجه نباشد ولی نمی‌توان از آثار مخرب آن چشم پوشی کرد.

وی ادامه داد: وقتی صحبت از خشونت می‌شود، ذهن به سمت خشونت‌های فیزیکی و زبانی می‌رود ولی زنان در فضای مجازی، محیط کاری، خیابان، روابط اجتماعی و تعاملات روزانه با انواع تبعیض و خشونت پنهان رو به رو هستند که گاهی به عنوان روند عادی تبدیل شده و خود قربانیان خشونت نیز نسبت به آن اطلاع ندارند.

وی افزود: زنان بسیاری هستند که به دلیل جنسیت خود از داشتن حقوق برابر با مرد در بخش‌های مختلف منع می‌شوند و در محیط کاری، خانه و اجتماع آن را می‌پذیرند، در برابرش سکوت می‌کنند و از مشارکت‌های عمومی دور می‌شوند.

صدای زنانی باشیم که شنیده نمی‌شود

محمدیاری تاکید کرد: قوانینی برای حمایت از قربانیان خشونت در کشور تصویب شده که هنگام ترکیب با نگرش‌های فرهنگی جامعه، دایره اثراتش محدود می‌شوند از این رو نیازمند اصلاح قوانین و تغییر نگرش‌ها و نگاه‌ها هستیم که نه فقط به دست سیاستمداران و قانون گذاران بلکه هر فردی در هر جایگاه اجتماعی در آن نقش دارد و باید صدای زنانی باشیم که شنیده نمی‌شود.

وی با بیان اینکه توجه به حقوق برابر همکار زن و احترام به زنان در فضاهای عمومی در دست عموم مردم است، گفت: هر تغییری قطعا یک فرایند چندوجهی است و برگزاری نشست‌هایی مثل نشست امروز شاید چندان اثرگذار نباشد اما می‌توان امیدوار بود که نقطه آغازی برای تغییرهای بزرگتر است.

خشونت علیه زنان در دنیا حقیقتی انکارناپذیر است

احمد یوسف زاده، نایب رئیس کانون وکلا دادگستری آذربایجان شرقی نیز با اشاره به تشکیل دبیرخانه ملی منع تبعیض و خشونت علیه زنان کانون‌ وکلای دادگستری ایران در سال ۹۸، اظهار کرد: خشونت و تبعیض علیه زنان در دنیا وجود دارد و حقیقتی انکارناپذیر است و تنها نحوه و اعمال آن نسبت به محیط و شرایط فرق دارد.

وی با اشاره به خشونت‌های خانگی، قانونی، اجتماعی، قضایی و حنسیتی علیه زنان، افزود: هر نوع خشونتی علیه زنان بر جسم و روح آن تاثیر دارد و وقتی صحبت از خشونت علیه زنان می‌شود، منظور ما نفی خشونت علیه مردان نیست بلکه گستره وسیعی از خشونت‌ها در جامعه علیه زنان است.

مصداق بارز وجود خشونت پنهان، عدم توجه به وجود آن است

وی با بیان این‌که هر نوع خشونت و تبعیض علیه زن و مرد بد است و باید ریشه کن شود، ادامه داد: خشونت فقط مربوط به خشونت‌های ملموس و قابل درک و دیدن نیست بلکه نوع دیگری از خشونت‌ها قابل دیدن نیستند و تا به امروز مورد غفلت واقع شده‌اند که مهمترین مصادیق این نوع خشونت نیز عدم توجه به وجود آن است.

جوامع مردسالار و ساختارها با دیدگاه مردانه است

احمد موقری، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری آذربایجان شرقی نیز اظهار کرد: احترام به جایگاه زن در دوران قبل از اسلام در ایران وجود داشت و در دوران بعد از اسلام نیز با آموزه‌های دینی و قرآنی که داریم، این مقام نزد مسلمانان اوج گرفت و اهمیتی که اسلام و جمهوری اسلامی به زن می‌دهد، غیر قابل انکار است.

وی افزود: با نگاهی به جامعه می‌توان انواع تبعیض‌ها را برای اقشار مختلف مشاهده کرد، مثلا بیشتر امکانات برای راست دست‌ها تعبیه شده و تردد در خیابان‌ها برای افراد دارای معلولیت مناسب نیست از سویی جامعه ما مردسالار است و قوانین و ساختارهای حاکم بر آن نیز با دیدگاه مردانه بوده بنابراین زنان با تبعیض مواجه هستند.

وی گفت: از لحاظ عملی ممکن نیست که بتوانیم برای هر عملی که در قالب خشونت و تبعیض تعریف می‌شود، قانون بازدارنده داشته باشیم زیرا برخی موارد مصداق عینی ندارند با این حال وظیفه تمام جامعه است تا این خشونت‌ها به حداقل برسد.

ابزارهای قانون گذار برای برخورد جدی فقط مصداق کمی از میزان خشونت‌ها را پوشش می‌دهد

موقری اظهار کرد: ابزارهای قانون گذار برای برخورد جدی فقط مصداق کمی از میزان خشونت‌ها را پوشش می‌دهد و اتفاقات بسیاری روزانه در جامعه اتفاق می‌افتد که قانون گذار، آن‌ها را به عنوان جرم تلقی نمی‌کند و تنها راه جلوگیری از آن‌ها، فرهنگ سازی است.

وی افزود: قوه قضاییه برای پوشش حمایتی بیشتر از زنان که مورد درخواست آن‌ها است، دفتر حمایت از زن و خانواده را در سال ۱۴۰۱ تشکیل داده که فعالیت‌ها و خدمات آن مجزا از پرونده‌های قضایی است.

وی ادامه داد: گاه مدارس برای ثبت نام کودک الزام به حضور پدر دارند و رضایت مادر را قبول نمی‌کنند یا برای بستری شدن زن در بیمارستان باید همسرش رضایت بدهد که تمام این موارد معنی ندارند ولی زنان را در جامعه مورد اذیت و آزار روحی قرار می‌دهند، در دفتر حمایت از زن و خانواده دادگستری استان رسیدگی شده و مشکلات زنان حل می‌شود.

معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم دادگستری آذربایجان شرقی با بیان اینکه بیش از ۵۰ نوع خدمت در این دفتر ارائه می‌شود، گفت: بسیاری از زنان مراجعه کننده از حقوق خود و همسرشان اطلاع ندارند و ۵۰ درصد مشکلاتی که برای زنان ایجاد می‌شود به خاطر همین بی اطلاعی از حقوق و و تکالیف است.

وی اظهار کرد: این دفتر در سال ۱۴۰۲ تعداد هزار و ۲۰۰ فقره و ۶ ماهه نخست سالجاری تعداد ۸۰۰ فقره خدمت ارائه کرده که نسبت به واقعیت‌های جامعه بسیار کم است و نیازمند مشارکت سازمان‌ها، انجمن‌های مردم نهاد، دانشگاه‌ها و افراد دغدغه مند این حوزه هستیم.

وی خاطرنشان کرد: بر اساس مطالعات، بیش از ۵۰ درصد خشونت علیه زنان گزارش نمی‌شود یا از سوی بانوان به عنوان خشونت تلقی نمی‌شود.

۹۶ درصد از ضرب و جرح‌های گزارش شده مربوط به بانوان

موقری ادامه داد: ۹۶ درصد از ضرب و جرح‌های گزارش شده مربوط به بانوان و تنها چهار درصد مربوط به مردان است، در حالی که این آمار خشونت آشکار بوده و اگر خشونت پنهان را هم حساب کنیم، قطعا آمار خشونت علیه زنان بالاتر می‌رود.