خشکسالی نقطه مقابله حیات است. هر جا که طراوت و زندگی جریان داشته باشد، پیشرفت و تعالی، حضور دارد. از آن سو، خشکسالی، قهقرای زیستن و پویایی است؛ توقف است و مرگ. قرن ها پیش تر، بانوی مقاومت و ایثار؛ حضرت زینب کبری(س) در خشکسالی شرافت، جریان زنده ای ایجاد کرد که سبب تعالی و ماندگاری آزادگی و آزادی خواهی شد؛ سرچشمه رودی شد که در آن، سد شکننده ظلم و تباهی، یارای ایستادن نداشت و فرو ریخت.

پس از آن نیز، بارها خواسته اند که جلوی این جریان را بگیرند یا به سمت کویر، منحرفش کنند اما حالا می بینیم که این رود خروشان، در قامت آیین سترگ اربعین حسینی، هر سال جاری می شود و جان های تشنه بسیاری را سیراب می سازد. اربعین حسینی، حاصل رشادت و رسالت حضرت زینب(س) امروز از پس قرن ها، زنده است و زنده می سازد.

شاهد این مدعا، رونق جایزه جهانی اربعین است که به همت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دهمین دوره اش را همزمان با شب 15 ماه رجب، سالروز وفات حضرت زینب(س) برگزار شد و برگزیدگانش را شناخت. هزاران اثر از سراسر جهان، با موضوع راهپیمایی اربعین، به دبیرخانه این رویداد ارسال شد و آنچه که در آنها موج می زد، زنده بودن حرکت عاشورایی و هجرت زینبی بود که می تواند مایه فخر انسان در هر مکتب و مرامی باشد.

جدا از این موضوع، راهپیمایی اربعین که ایران اسلامی و مردم شرافتمندش، یکی از خدمت گزاران و زنده نگه داران اصلی آن به شمار می روند، فرصت های بی بدیلی را در شکوفایی دیپلماسی فرهنگی کشورمان ایجاد کرده است.

راهپیمایی اربعین، میدانی فراخ و گستره ای مستعد برای گفت وگوهای بین الادیانی به شمار می رود. براساس آنچه که در این چند ساله شاهد بوده ایم، ادیان و فرقه های مختلف از سراسر جهان به این آیین می پیوندند و حضورشان در آن را یک افتخار انسانی می دانند.

این آیین، همچنین می تواند برای معرفی درست ویژگی های زبان فارسی و خدماتی که تاکنون در زمینه گسترش علم و معرفت به جهانیان کرده است، نافذ و اثرگذار باشد. همچنین داشته های فرهنگی ما از جمله میراث تمدنی و صنایع فرهنگی مان نیز در این آوردگاه و در قالب اشاعه تفکر حسینی و زینبی، قابل ارائه است و حتی می تواند جذابیت ها و آگاهی بخشی های بی شماری را در مسیرهایی راهپیمایی های متعدد اربعینی، ایجاد کند.

در کنار اینها، می توانیم با بهره مندی از تجربیات دیپلماسی فرهنگی، شبکه سازی میان حق طلبان و حقیقت جویان جهان را با تقویت فرآیندهای رسانه ای اربعینی، فراهم آوریم و قدرت نرم چشمگیر و غیرقابل تصوری را در برابر نابرابری ها و زورمداری های جبهه غرب، به دست آوریم. فراموش نکنیم که قدرت فرهنگ، لایتناهی و زوال ناپذیر است.

* کارشناس ارشد دیپلماسی فرهنگی