
به گزارش آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد ساختارهای متعدد زمینشناسی و پدیدههای قابل معرفی در ژئوپارکها باید بر اساس داستان تاریخ زمینشناسی و همراه با جاذبههای طبیعی و فرهنگی ارائه شود و وجود همین دادهها در مورد ژئوسایتهای مراغه، یکی از دلایل اصلی توجه خاص مسئولان اجرایی به تاسیس ژئوپارک سهند به مرکزیت این شهرستان است.
دبیر کارگروه تاسیس ژئوپارک مراغه با تاکید بر اینکه برای توسعه گردشگری مراغه باید تاسیس ژئوپارک در اولویت قرار گیرد، بیان کرد: برای ساختارهای زمینشناسی و پدیدههای مربوط به ژئوسایتهای مراغه، طرحهای تحقیقاتی و علمی مختلف تعریف، و با مساعدت دانشگاهیان و محققان امر دادههای مورد نیاز از اطلاعات قبلی هم جمعآوری شد.
«غلامرضا زارع» اضافه کرد: برای نمونه نقشه زمینشناسی یکصدهزارم توسط استاد فقید «منصور علوی نایینی» و «مصطفی شهرابی» تهیه شده است.
وی اظهار کرد: کلیات زمینشناسی مراغه هم به صورت ۲ زبانه و با همکاری دکتر «زین العابدین پورابریشمی» از دانشگاه تبریز و با بازنگری دکتر کاظم سیدامامی از دانشگاه تهران گردآوری و تهیه شد.
وی به برخی دیگر از کارهای پژوهشی که با مساعدت دیگر پژوهشگران انجام شده است هم اشاره، و بیان کرد: طی سالهای اخیر ژئوسایت روستای «موالو» با همکاری دانشگاه ارومیه در قالب پایاننامه دانشجوئی مطالعه شد.
«زارع» افزود: همچنین ژئوسایت «گویدرق» با همکاری دانشگاه تهران و سازمان زمینشناسی کشور مطالعه، و دادههای مورد نیاز جمعبندی شد.
به گفته وی در منطقه گشایش ژئوسایت کرتاسه با فسیلهای آمونیت توسط پژوهشکده علوم زمین و مرکز تحقیقات دیرینهشناسی کشور در مراغه مطالعه، و در قالب پایاننامه ارائه شد.
وی مهمترین ژئوسایت مراغه را کوه سهند عنوان کرد و افزود: این ژئوسایت با مشارکت دانشگاه تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شبستر، پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمینشناسی کشور و دانشگاه شهید بهشتی که دارای مطالعات متعددی بودند، به خصوص دکتر «فرهاد پیرمحمدی علیشاه» و دکتر «قلم تاش» مطاله شد و این طرح در حال اتمام است.
پردازش دادههای فسیلهای مهرهدار مراغه با هوش مصنوعی
دبیر کارگروه تاسیس ژئوپارک مراغه که از دیرینهشناسان آشنا با منطقه فسیلی مراغه است، بیان کرد: فسیلهای مهرهدار سازند استخواندار مراغه به صورت سیستماتیک با همکاری دانشگاه تهران، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه زنجان، دانشگاه تبریز و دانشگاه فردوسی مشهد در قالب پایاننامه ارشد و دکتری طی ۱۸ ماه گذشته و با همکاری مرکز تحقیقات دیرینهشناسی کشور مورد مطالعه قرار گرفت و دادههای آن با استفاده از هوش مصنوعی پردازش شد.
«زارع» افزود: بخش چشمه و قنات مراغه هم به همت «حامد سلیمانیان» در قالب ژئوپارک در حال تدوین نهائی است که بیش از هشت ژئوسایت مهم را معرفی میکند.
به گفته وی در سال جاری سه غار مهم مراغه هم بر اساس پیگیریهای اداره حفاظت محیط زیست شهرستان و کمیته ملی غارشناسی کشور درجهبندی و ثبت ملی شد تا مراحل مطالعه اولیه انجام بگیرد و برای نقشهبرداری داخل غارها قرارداد منعقد شود.
مطالعه ایجاد اکوپارک در اطراق سد علویان
دبیر کارگروه تاسیس ژئوپارک مراغه بیان کرد: زئوسایت اطراف سد علویان با دیدگاه ایجاد اکوپارک و نگرش ویژه در خصوص بهرهبرداری از ظرفیتهای بازیهای آبی در مراحل پایانی مطالعه و جمعبندی قرار دارد.

به گفته «زارع» ژئوسایتهای عمده مراغه در قالب ۲ مقاله علمی و پژوهشی در همایش سالانه انجمن زمینشناسی ایران به عنوان سخنرانی ویژه و در مجله چینهشناسی و فسیلشناسی دانشگاه زنجان هم به چاپ رسیده است.
وی این را هم بیان کرد: ژئوسایتهای مسیر رودخانه صوفی چای، منطقه جنوبشرق مراغه که شامل بیش از ۱۲ مورد است، در مرحله مطالعه و جمعبندی اطلاعات زمینشناسی، میراث طبیعی و فرهنگی قرار دارد.
با ژئوپارکها بیش از پیش آشنا شویم
ژئوپارکها ابتکاری نوین در تضمین آینده زمین و مفهومی جدید در حفاظت از میراث طبیعی و زمین شناختی و توسعه اقتصادی جوامع محلی و سرزمینهای میزبان ژئوپارک است.
ژئوپارکها ضمن جلب مشارکت همگانی در حفاظت و نگهداری میراث زمین شناختی و تبیین ارزش و اصالت زمین و طبیعت در اندیشه همگان، با توسعه فعالیتهای گردشگری و ژئوتوریسم، اهداف گستردهای را در توسعه اقتصادی جامعه محلی دنبال میکنند.
امروزه موضوع ژئوپارک رویکرد اصلی توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای پیشرفته و همچنین کشورهایی است که منابع و ذخایر طبیعی محدود داشته و یا از لحاظ صنایع و تولیدات وابسته به آن ضعیف هستند.
ژئوپارکها با بهرهبرداری پایدار از منابع طبیعی به ویژه زمینشناختی و دیگر جاذبههای فرهنگی، تاریخی، تحولی شگرف در وضعیت گردشگری مناطق ایجاد مینمایند.
نقش اصلی ژئوپارک کمک به جوامع محلی برای احیا و تقویت هویت محلی و فرهنگی با توجه به اصول توسعه پایدار است و قلمرویی با محدودههای کاملاً مشخص است که دارای مساحت کافی و پهناور باشد و برای توسعه اقتصادی منطقه به کار آید.
این قلمرو، دارای تعداد مشخصی از سایتهای میراث زمینشناختی با اهمیت خاص علمی، زیبایی یا یگانگی است و نمایانگر یک ناحیه و تاریخ زمینشناختی، رویدادها یا فرایندهای آن است.
این ناحیه افزون بر اهمیت زمینشناختی دارای ارزش فرهنگی، تاریخی، باستانشناسی و بومشناختی است؛ یک ژئوپارک، با ایجاد زیرساختهای مناسب مدیریتی اداره میشود و اهداف گستردهای را برای توسعه پایدار اجتماعی و اقتصادی منطقه به کار میبندد.
برخلاف انواع مناطق حفاظت شده طبیعی، ژئوپارکها نه تنها ورود و حضور بازدیدکنندگان را محدود نمیکنند؛ بلکه برای حضور مردم طراحی شدهاند.
در ژئوپارکها گردشگران برای بازدید از ژئوسایتها و سایتهای طبیعی و فرهنگی حضور دارند و این حضور موجب رونق اقتصادی پایدار جوامع محلی میشود اما شرط مهم موفقیت یک ژئوپارک، وجود برنامه و راهبردهای مناسب و دقیق در مدیریت ژئوپارک است؛ راهبردهایی برای حفاظت، بهرهبرداری صحیح، توانمندسازی جامعه محلی و توسعه پایدار ژئوپارک.
به گزارش آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد ژئوپارکها در سطح شبکه ملی، شبکه منطقهای (مانند شبکه اروپایی یا شبکه آسیا - اقیانوسیه) و شبکه جهانی معرفی میشوند و موضوع ژئوپارک رویکرد اصلی توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهای پیشرفته و همچنین کشورهایی است که منابع و ذخایر طبیعی محدود دارند یا از دید صنایع و تولیدات وابسته به آن ضعیف هستند.
موضوع ژئوپارک رویکرد اصلی توسعه گردشگری در بسیاری از کشورهاستسه اصل حفاظت و بهرهبرداری اصولی از منابع زمین، آموزش و توسعه اقتصادی پایدار که در بدنه ژئوپارک جای دارد، به عنوان محورهای مهم در آمایش سرزمین نیز مطرح است.
گوناگونی بخشیدن به فعالیتهای گردشگری در مناطق محروم و کمترتوسعه یافته میتواند اشتغالزایی،کاهش فقر و رفاه اجتماعی نسبی را در این کانونهای کوچک جمعیتی فراهم آورد.
تجدیدنظر در سیاستهای گردشگری توسط برنامهریزان و تصمیمسازان برای رونقبخشی به مقوله گردشگری و گسیل گردشگران با اهداف و خواستههای گوناگون به کشور از نکات برجسته در پیوند میان آمایش سرزمین و مقوله ژئوپارک خواهد بود.
تأسیس ژئوپارک، بالاترین کارایی و اثر بخشی را در زمینه اشتغال، درآمدزایی و ایجاد رفاه اجتماعی نسبی در روستاها، کانونهای کوچک جمعیتی، شهرهای کمبرخوردار صنعتی و معدنی و همچنین شهرهای کمبهره از بودجههای نفتی دارد.
معرفی یک محدوده تحت عنوان ژئوپارک، از راهبردهای مهم در راستای کاهش نبود توازن منطقهای و سرزمینی و توسعه همهجانبه آن است و به عنوان یکی از محورهای بنیادین آمایش سرزمین در راستای تعدیل نابرابری میان روستاها، مناطق محروم و شهرها از دیدگاه فرصتها، منابع و مزایا، ضرورتی بنیادین و پرهیزناپذیر است.
تعـادلبخشی به توزیـع جمعیت و فعالیت متناسب با توان محیطی و منابع و ثروتهای مختلف طبیعی و خدادادی در سطح منطقه، ارتقای جایگاه صنعت گردشگری طبیعی در اقتصاد ملی با استفاده از ظرفیتهای طبیعی، تاریخی و میراث فرهنگی کشور از نتایج ایجاد ژئوپارک در یک سرزمین است.
بنا به نظر شبکه ژئوپارکهای جهانی یونسکو، حتی یک محدوده برجسته از نظر میراث زمینشناختی جهانی و همچنین منطقهای با داشتن ژئوسایتهای منحصر به فرد نمیتواند به عنوان ژئوپارک معرفی و مطرح شود؛ مگر اینکه آن منطقه برنامهای جامع و همهجانبه برای توسعه پایدار جوامع محلی منطقه میزبان داشته باشد.
توسعه پایدار در ژئوپارک از راه گردشگری پایدار با پیروی از بهترین روشهای بینالمللی در پایداری محیط زیست و درگیر کردن و مشارکت مردم محلی بدست میآید و در تمام این مراحل فرماندار به عنوان رییس کارگروه نقش اساسی میتواند داشته باشد.
دیدگاه خود را بیان کنید