به گزارش خبرنگار فرهنگی آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد، برنامه «رفیق» که از شبکه امید روی آنتن رفت و حالا پنجمین فصل خود را پشت سر گذاشته، با محوریت تقویت ارتباط نوجوانان با فضای مسجد، به یکی از برنامه‌های کلیدی این شبکه تبدیل شده است. این برنامه، که در ماه رمضان ۱۴۰۴ با ۳۶ قسمت روی آنتن رفت، با بخش‌های متنوع و خلاقانه، از گفت‌وگو با فعالان مسجدی تا آیتم‌های تعاملی و حضور در رویدادهای مذهبی، توانسته مخاطبان نوجوان را به خود جذب کند.

این برنامه با تمرکز بر پیوند نوجوانان با مسجد، در فصل اخیر خود با ترکیبی هوشمندانه از آیتم‌های متنوع، از «مطبخ رفیق» تا «چراغ راه» و «کرسی‌های تلاوت»، تجربه‌ای منحصربه‌فرد برای مخاطبان رقم زده است.

به این بهانه با ماهان احمدی، تهیه‌کننده برنامه «رفیق» به گفت‌وگو نشستیم.

آقای احمدی، هماهنگی آیتم‌های برنامه با رویکرد دینی-رسانه‌ای چطور صورت گرفت؟

احمدی: این آیتم‌ها با رویکرد دینی-رسانه‌ای و با هدف ارائه تجربه‌ای چندوجهی برای نوجوانان طراحی شد. هر یک از بخش‌ها به نیازهای مختلف مخاطب نوجوان پاسخ می‌دهند؛ از جمله نیاز به پر کردن اوقات فراغت با محتوای مفید، یادگیری کاربردی، و برقراری ارتباط با مفاهیم دینی.

این رویکرد چندوجهی، «رفیق» را از یک برنامه صرفاً مذهبی به فضایی پویا و جذاب برای نسل جوان تبدیل کرده است.

برنامه چه آیتم‌هایی داشت و هرکدام با چه محوریتی طراحی شده بودند؟

احمدی: یکی از نقاط قوت «رفیق»، تنوع آیتم‌هایی است که هر کدام به بخشی از نیازهای فکری، عاطفی و معنوی نوجوانان پاسخ می‌دهند. «مطبخ رفیق» به‌عنوان آیتمی کاربردی، اطلاعات تغذیه‌ای را در فضایی جذاب ارائه می‌داد. «چراغ راه» و «کرسی تلاوت» نیز ابزارهایی تربیتی و معارفی بودند که مسیر ارتباط معنوی نوجوانان با مفاهیم دینی را هموار می‌کردند.»

«مطبخ رفیق» با حضور کارشناسی در حوزه صنایع غذایی، هر شب یک وعده افطاری از غذاهای ملل اسلامی یا اقوام ایرانی را معرفی می‌کرد و با ارائه نکات تغذیه‌ای، به نوجوانان و خانواده‌ها کمک می‌کرد تا انتخاب‌های غذایی بهتری برای سحر و افطار داشته باشند. این بخش، با فضایی شاد و صمیمی، به برنامه رنگ‌وبویی متفاوت بخشید و نشان داد که مفاهیم دینی می‌توانند در قالب‌های کاربردی و جذاب ارائه شوند.

«چراغ راه» با پخش دل‌نوشته‌های نوجوانان درباره شهدا، فضایی عاطفی و تربیتی ایجاد کرد. این آیتم‌ها، که در کنار مزار شهدا روایت می‌شدند، به نوجوانان فرصتی داد تا با الگوهای ایثار و مقاومت ارتباط برقرار کنند. همچنین، «کرسی‌های تلاوت نوجوانی» با پخش جزءخوانی قرآن توسط قاریان نوجوان، حال‌وهوای معنوی مساجد را به خانه‌ها آورد.

یکی از اتفاقات جالب برنامه، همراهی «رفیق» در رسانه ای کردن مراسم اعتکاف نوجوانان بود. درباره آن توضیح دهید.

احمدی: یکی از ابتکارات برجسته «رفیق» در فصل‌های اخیر، تمرکز بر اعتکاف نوجوانی بود. این برنامه با تشکیل دبیرخانه‌ای اختصاصی، برای اولین بار آماری از اعتکاف‌های نوجوانی در سراسر کشور جمع‌آوری کرد و با حدود ۲۵۰۰ مسجد ارتباط برقرار کرد. این تلاش، نه‌تنها به معرفی مساجد فعال در حوزه نوجوانی منجر شد، بلکه با پخش آیتم‌های ارسالی مساجد و برقراری ارتباط‌های تصویری و تلفنی، تریبونی برای این رویداد فراهم کرد.

«رفیق» با شعار «اعتکاف، اربعین در خلوت»، این رویداد را به‌عنوان فرصتی برای رشد معنوی و اجتماعی نوجوانان معرفی کرد و «تریبون اعتکاف نوجوانی کشور» شد. این دستاورد، نتیجه تلفیق رویکرد دینی با ابزارهای رسانه‌ای بود که به برنامه هویتی منحصربه‌فرد بخشید.

«رفیق» چگونه میان رویدادهای مذهبی و رسانه پل می‌زند؟

احمدی: «رفیق» در مناسبت‌های مذهبی نیز حضوری فعال داشت. ویژه‌برنامه «شب‌های قدر دخترانه» با حضور هزار دختر در امامزاده قاضی‌الصابر تهران، پخش زنده روز قدس با ۲۰ ارتباط تصویری از سراسر کشور، و ویژه‌برنامه عید فطر از ساعت ۵ صبح، نمونه‌هایی از این حضور بودند. این برنامه‌ها، با مشارکت فعال خبرنگاران و مجریان نوجوان، نشان‌دهنده تعهد «رفیق» به بازتاب صدای نسل جوان بود.

این ترکیب میان آموزش، تربیت و سرگرمی، پیوندی پویا میان نوجوان و دین برقرار کرد. ویژه‌برنامه‌های «رفیق» نه‌تنها به تقویت حس تعلق در میان مخاطبان کمک کرد، بلکه فرصتی برای نمایش خلاقیت و ابتکار نوجوانان در رویدادهای ملی و مذهبی فراهم آورد.

یکی از بخش‌های برجسته «رفیق»، دعوت از ۳۰ سوژه مسجدی از سراسر کشور بود. از مسجدی در قم که برنامه‌های متنوعی مانند رباتیک و شاهنامه‌خوانی برای نوجوانان برگزار می‌کرد، تا کاروان شادی در روستایی دورافتاده در کرمان، این گفت‌وگوها داستان‌هایی الهام‌بخش را به نمایش گذاشتند. این بخش، نه‌تنها الگویی برای دیگر مساجد ارائه داد، بلکه به فعالان مسجدی فرصتی داد تا تجربیات خود را با مخاطبان به اشتراک بگذارند.

فصل تازه ای برای «رفیق» در نظر گرفته شده؟ چه تغییراتی در برنامه اتفاق خواهد افتاد؟

با پایان رمضان، «رفیق» برای فصل جدید آماده می‌شود. این فصل، با رویکردی میدانی، تیم برنامه را به مساجد سراسر کشور می‌برد تا گزارش‌هایی از فعالیت‌های نوجوانی تهیه کند. این تغییر، نویدبخش فصلی پویاتر و نزدیک‌تر به مخاطبان است.