
به گزارش روز دوشنبه گروه علمی آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد از دانشگاه تهران، آخرین مجلد از شاهنامه دستنویس موزه فلورانس با تصحیح و شرح مرحوم عزیزاله جوینی، استاد درگذشته دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، بعد از ۱۲ سال منتشر و در سیوششمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران عرضه شده است.
نخستین جلد شاهنامۀ فلورانس با گزارش ابیات در سال ۱۳۷۳ انتشار یافت و بهتدریج تا سال ۱۳۹۱، هفت جلد این اثر با شرح و نظارت عزیزاله جوینی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، در انتشارات دانشگاه تهران چاپ و منتشر شد.
پس از درگذشت جوینی در سال ۱۳۹۱، کیومرث جوینی، فرزند استاد، دستنوشتههایی از پدر را که شامل تصحیح و شرح ابیات بخش پایانی دستنویس مذکور بود، به انتشارات دانشگاه تحویل داد و مشخص گردید که جوینی قسمت پایانی کار را نیز تقریباً به اتمام رسانده بوده است. بر اساس همین دستنوشتهها، مجلد آخر این کتاب، با همکاری علی عشایری و نظارت دقیق مصطفی موسوی، استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران، به تازگی از سوی انتشارات دانشگاه تهران منتشر شده است.
در همین رابطه، در بخشی از مقدمه جلد آخر شاهنامه فلورانس چنین آمده است: درباره انتشار بخش پایانی از روی دستنوشتههای عزیزاللّه جوینی، باید گفت روش کار کلی استاد در تصحیح و شرح ابیات دستنویس فلورانس، چنان بوده که ابتدا تمامی ابیات این دستنویس را روی کاغذ میآوردند و پس از آن، بخش بخش به گزارش و مقابله آنها با چاپهای موجود شاهنامه و دیگر دستنویسها میپرداختند و در نهایت، نثر هر بخش را به ابتدای آن بخش میافزودند؛ متأسفانه پس از شرح بخش پایانی، فرصت نیافتند تا برگرداندن ابیات این بخش به نثر را تکمیل کنند و تنها حدود یکسوم ابیات بخش پایانی به نثر برگردانده شده است. این نثر ناتمام مانند مجلّدات دیگر، در این مجلّد نیز پیش از متن اصلی آمده است. باید گفت هنگام نمونهخوانی، در دستنوشتههای استاد دخل و تصرف چشمگیر صورت نگرفته و رسمالخط ایشان نیز حفظ شده و تنها در اندک موارد ضروری، در حد اصلاح حروف ربط و برخی اشکالات جزئی، متن ایشان اصلاح شده است.
عزیزاله جوینی (۱۳۰۴-۱۳۹۱) استاد فقید زبان و ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، آثار متعددی از جمله خلاصۀ خمسۀ نظامی گنجوی (۱۳۶۷)، نبرد اندیشهها در حماسه رستم و اسفندیار از دستنویس موزۀ لنینگراد (۱۳۷۴)، فرهنگ مصادر اللغة (۱۳۷۷)، نهجالبلاغه البلاغه با ترجمه فارسی قرن پنجم و ششم (۱۳۷۷) و فرهنگ مجموعة الفرس (۱۳۷۸) در مجموعه انتشارات دانشگاه منتشر کرد. دستنویس شاهنامه فردوسی در کتابخانه موزه فلورانس (به شماره Ms. Cl. lll. ۲۴) با تاریخ محرّم سال ۶۱۴ هجری قمری، قدیمیترین دستنویس شاهنامه است که در سال ۱۹۷۸ میلادی شناسایی شد و شامل تنها نیمی از متن اثر است.
دیدگاه خود را بیان کنید