به گزارش آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد، بیست و هفتم خرداد(۱۷ژوئن) هر سال از طرف کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مقابله با بیابان(UNCCD) به‌عنوان روز جهانی مقابله با بیابانزایی و خشکسالی نامگذاری شده است.

کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مقابله با بیابان در ۱۷ ژوئن ۱۹۹۴ در پاریس به تصویب رسید و ارتقای آگاهی و حساس کردن عموم مردم در مورد موضوع و مشکلات ناشی از بیابانزایی و خشکسالی، جلب توجه‌ها به سوی مقابله با بیابانزایی و راه حل‌ها و ابزارهای کلیدی برای مقابله با آسیب‌های این پدیده و تقویت مشارکت و همکاری همه سطوح جامعه در این مسیر هدفگذاری شد.

«احیای سرزمین، شکوفایی فرصت‌ها» شعار سال ۲۰۲۵ کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مقابله با بیابان تعیین شده است.

طبق تعریف سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، بیابان به مناطق دارای اقلیم‌های خشک و فراخشک گفته می‌شود که میانگین بارندگی سالیانه آن کمتر از ۱۵۰ میلیمتر و درصد پوشش گیاهی چندساله آن کمتر از پنج درصد باشد. بر همین اساس، بیش از نیمی از اراضی سمنان(۲.۵ میلیون هکتار معادل ۵۴ درصد کل استان) فاقد پوشش گیاهی است. این اراضی بیشتر در بخش‌های جنوبی و جنوب شرق استان قرار دارد و شوره‌زار، کفه‌های رُسی و نمکی، سنگلاخ، اراضی بدلند و ناهمواری‌های ماسه‌ای را شامل می‌شود و در مجموع از هشت شهرستان استان هفت شهرستان(به‌جز شهرستان مهدیشهر) دارای عرصه های بیابانی است.

آسیب سالانه ۳۳۰ میلیارد ریالی بیابان به زیرساخت‌های سمنان

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان روز سه‌شنبه به مناسبت روز جهانی مقابله با بیابانزایی در گفت و گو با خبرنگار آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد افزود: حدود یک میلیون و ۳۷۱ هزار و ۶۷۵ هکتار از اراضی استان در ۱۹ منطقه تحت تاثیر کانون بحرانی فرسایش بادی است و ۳۲ منطقه کانون بحرانی فرسایش بادی محسوب می‌شود.

علیرضا رهایی ادامه داد: حدود ۵۳۵ هزار و ۱۷۳ هکتار از کانون بحرانی فرسایش بادی شناخته شده در استان سالانه معادل ۳۳۰ میلیارد ریال به زیرساخت‌ها خسارت می‌زند.

وی گفت: کانون‌های فرسایش بادی سالانه به یک‌هزار ۵۷۸ کیلومتر جاده اصلی و فرعی و  ۲۰۰کیلومتر راه آهن و ایستگاه‌های آن در مناطق مختلف استان سمنان خسارت وارد می‌کند.

این مسوول یادآور شد: علاوه بر تاثیر یک‌هفتم جمعیت استان سمنان از پیامدها و آسیب‌های پدیده بیابانزایی،‌ ۲۵۰واحد صنعتی، ۳۲هزار هکتار اراضی کشاورزی و ۱۵۰ هزار هکتار مراتع استان نیز متاثر این پدیده طبیعی و رو به رشد است.

آغاز مقابله با بیابان در سمنان از ۱۳۴۷

وی با بیان اینکه سمنان سومین استان بیابانی کشور است، گفت: اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان از پیشگامان مقابله با بیابانزایی است و از سال ۱۳۴۷ برای کنترل فرسایش بادی عملیات بیولوژیک(نهالکاری) به‌عنوان موثرترین و کارآمدترین عملیات در مناطق بیابانی به‌ویژه اطراف شهرها، روستاها و راه‌های مواصلاتی انجام داد و هم اکنون ادامه می‌دهد.

رهایی اظهار کرد: روستاهای جنوب شهر سمنان، دامغان، میامی و گرمسار از جمله مناطقی است که عملیات بیابانزدایی در این مناطق با کاشت نهال تاغ از دهه ۴۰ آغاز شد و این تاغزارها طی سالیان سال همچون سد مستحکم از شدت بادها در سطح خاک کاست و موجب کاهش و کنترل فرسایش بادی می‌شود.

بی‌اثرکردن آسیب ۱۸۰ هزار هکتار کانون بحرانی فرسایش بادی

وی بیان کرد: طرح بیابانزدایی در وسعت بیش از ۴۶۰ هزار هکتار از اراضی استان سمنان با هدف کنترل و تثبیت ماسه‌های روان تهیه شده است که اجرای طرح‌ها ۱۸۰ هزار هکتار از سطح کانون‌های بحرانی فرسایش بادی را پوشش می‌دهد و بی‌اثر می‌کند.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری سمنان گفت: در ۱۳۰ هزار هکتار از اراضی بیابانی استان درختچه تاغ با هدف بیابانزدایی کاشته شد که حدود ۸۰ هزار هکتار از آن در محدوده کانون‌های بحرانی است. این مساله بطور کامل و یا تا حدود زیادی معضل فرسایش بادی به ویژه در اطراف شهرها و راه‌های اصلی استان را کنترل و از پیشروی بیابان و فرسایش بادی جلوگیری کرد.

به گزارش آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد، از ۹ و هفت دهم میلیون هکتار وسعت استان سمنان، ۵۵ درصد نواحی بیابان و خشک، ۳۸.۵ درصد مراتع، ۲ درصد اراضی کشاورزی و سه و ۶ دهم درصد جنگل است.