«نوید کمالی» روز پنجشنبه ۲۵ بهمن ۱۴۰۳ در گفت‌وگو با خبرنگار بین الملل آژانس خبری کارآفرینان اقتصاد در خصوص ابعاد مختلف طرح دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا مبنی بر کوچ اجباری مردم غزه به اردن و مصر و مخالفت‌های جهانی با آن اظهار داشت: ترامپ بار دیگر با طرحی جنجالی، صحنه سیاست خاورمیانه و جهان را به لرزه درآورده است. طرح کوچ اجباری ساکنان نوار غزه و تبدیل این منطقه به اصطلاح «ریویرای خاورمیانه»، نه تنها خشم فلسطینیان و کشورهای عربی را برانگیخته، بلکه زنگ خطر را برای آینده صلح و ثبات در منطقه به صدا درآورده است.
وی گفت: این طرح، در ظاهر، پروژه‌ای بلندپروازانه برای بازسازی غزه و توسعه اقتصادی و گردشگری جلوه می‌کند، اما در پس پرده این ظاهر فریبنده، لایه‌هایی از اهداف استراتژیک، محاسبات سیاسی و منافع اقتصادی نهفته است که نیازمند بررسی دقیق و همه‌جانبه است. در واقع ترامپ با این طرح، نه تنها بر سرنوشت میلیون‌ها فلسطینی، بلکه بر سر آینده خاورمیانه قمار می‌کند.
طرح ترامپ مورد علاقه راستگرایان افراطی اسرائیل است
وی تصریح کرد: ریشه‌های این طرح جنجالی را باید در تاریخ طولانی مناقشه فلسطین و اسرائیل جستجو کرد. ایده تخلیه غزه از ساکنان فلسطینی و تبدیل آن به منطقه‌ای تحت کنترل اسرائیل، همواره مورد علاقه راستگرایان افراطی اسرائیلی بوده است. از دیدگاه آنها، غزه نه یک سرزمین فلسطینی، بلکه بخشی از «ارض موعود» است که باید از وجود فلسطینیان «پاکسازی» شود.
کمالی افزود: در دهه‌های اخیر، این ایده در قالب طرح‌های مختلفی برای انتقال فلسطینیان به صحرای سینا، اردن یا حتی کشورهای دوردست مطرح شده، اما هیچ‌کدام به دلیل مخالفت‌های گسترده به مرحله اجرا نرسیده است. حال ترامپ با احیای این ایده و افزودن چاشنی «ریویرای خاورمیانه»، در حال بازی با آتش است. او نه تنها به احساسات ملی و مذهبی فلسطینیان بی‌اعتنایی می‌کند، بلکه با نادیده گرفتن قوانین بین‌المللی و اصول اولیه حقوق بشر، خود را در معرض اتهامات سنگینی قرار می‌دهد.
وی با بیان اینکه «ریویرای خاورمیانه» آنگونه که ترامپ تصویر می‌کند، رویایی فریبنده است، ادامه داد: منطقه‌ای با سواحل زیبا، هتل‌های مجلل، کازینوهای پر زرق و برق و جاذبه‌های توریستی که گردشگران ثروتمند را از سراسر جهان جذب می‌کند؛ این چشم‌انداز، یادآور «ریویرای فرانسه» یا سواحل مدیترانه‌ای اسپانیا است؛ مناطقی که به نماد ثروت، رفاه و تفریح در اروپا تبدیل شده‌اند؛ اما این تصویر زیبا، تنها یک روی سکه است. روی دیگر سکه، واقعیتی تلخ و تاریک را نشان می‌دهد؛ جابجایی اجباری صدها هزار فلسطینی از سرزمین مادری‌شان، تخریب خانه‌ها و زیرساخت‌های زندگی‌شان و تبدیل غزه به یک منطقه الحاق شده به اراضی اشغال شده اسرائیلی و پایان حضور فلسطینیان در آن!
تأمین منافع اقتصادی آمریکا و اسرائیل از جمله اهداف طرح ترامپ است
این کارشناس مسائل بین الملل بیان کرد: ترامپ ادعا می‌کند که این جابجایی «داوطلبانه» و «موقت» خواهد بود، اما کدام فلسطینی عاقلی به طور داوطلبانه حاضر می‌شود خانه و کاشانه خود را ترک کند و به سرنوشتی نامعلوم در کشوری دیگر تن دهد؟ آیا می‌توان «موقت» بودن این جابجایی را تضمین کرد، در حالی که اسرائیل دهه‌هاست سیاست‌های اشغالگرانه و توسعه‌طلبانه خود را در سرزمین‌های فلسطینی دنبال می‌کند؟
کمالی با بیان اینکه همانگونه که مشخص است طرح ترامپ فراتر از یک پروژه در ظاهر صلح طلبانه عمرانی و گردشگری، اهداف استراتژیک و سیاسی مهمی را دنبال می‌کند، گفت: تحکیم اشغالگری اسرائیل، تضعیف مقاومت فلسطین، ایجاد تفرقه در میان کشورهای عربی، تأمین منافع اقتصادی آمریکا و اسرائیل و بازتعریف نقش آمریکا در خاورمیانه از جمله این اهداف هستند.
وی ادامه داد: با تخلیه غزه از ساکنان فلسطینی، اسرائیل می‌تواند کنترل کامل خود را بر این منطقه تثبیت و آن را به طور کامل به خاک خود ملحق کند. این اقدام ضربه‌ای مهلک به آرمان تشکیل دولت مستقل فلسطینی و راه‌حل دو کشوری خواهد بود. از سوی دیگر، غزه همواره یکی از پایگاه‌های اصلی مقاومت فلسطین بوده است. با جابجایی ساکنان این منطقه و پراکنده کردن آنها در کشورهای مختلف، اسرائیل امیدوار است که بتواند توان مقاومت را تضعیف کند.
واکنش‌های جهانی به طرح ترامپ، گسترده اما ناکافی است
این کارشناس مسائل بین الملل بیان داشت: همچنین، این طرح می‌تواند به شکاف و اختلاف در میان کشورهای عربی دامن بزند و جبهه متحد عربی در برابر اسرائیل را تضعیف کند. علاوه بر این، غزه دارای موقعیت استراتژیک و ذخایر گازی قابل توجه است که می‌تواند منافع اقتصادی هنگفتی برای آمریکا و اسرائیل به همراه داشته باشد. و در نهایت ترامپ با این طرح، در پی تبدیل آمریکا از یک میانجی‌گر ظاهری به یک بازیگر مستقیم و مداخله‌گر در خاورمیانه است.
کمالی با بیان اینکه واکنش‌های جهانی به طرح ترامپ، گسترده اما ناکافی بوده است، تصریح کرد: فلسطینی‌ها، این طرح را «اعلان جنگ» علیه خود تلقی می‌کنند و بر مقاومت در برابر آن تأکید دارند. کشورهای عربی، اتحادیه عرب، کشورهای اروپایی، سازمان‌های حقوق بشری و دبیرکل سازمان ملل نیز این طرح را محکوم کرده‌اند و آن را نقض حقوق فلسطینی‌ها، قوانین بین‌المللی و تهدیدی برای ثبات منطقه دانسته‌اند؛ اما این واکنش‌ها، تاکنون نتوانسته است مانع از پیشبرد این طرح شود. ترامپ و اسرائیل، بی‌اعتنا به این مخالفت‌ها، به دنبال راه‌هایی برای عملی کردن این طرح هستند و ممکن است از اهرم‌های فشار اقتصادی و سیاسی علیه کشورهای عربی استفاده کنند.
وی افزود: طرح ترامپ، با چالش‌های جدی حقوقی و انسانی روبرو است. کوچ اجباری جمعیت، نقض آشکار قوانین بین‌المللی، به ویژه کنوانسیون چهارم ژنو است. علاوه بر این، این طرح می‌تواند به یک بحران انسانی جدید در منطقه منجر شود. صدها هزار فلسطینی که از خانه‌های خود رانده می‌شوند، نیازمند سرپناه، غذا، آب، دارو و خدمات اولیه هستند و تأمین این نیازها در کشورهای میزبان، کار بسیار دشواری خواهد بود.
امید به صلح عادلانه و پایدار با طرح ترامپ برای همیشه از بین می‌رود
این کارشناس مسائل بین الملل با بیان اینکه آینده طرح ترامپ برای غزه، مبهم و نامعلوم است، اما یک چیز روشن است و آن اینکه این طرح، یک قمار خطرناک است که می‌تواند پیامدهای فاجعه‌باری برای منطقه و جهان داشته باشد، گفت: اگر این طرح به مرحله اجرا برسد، می‌تواند به تشدید درگیری‌ها، افزایش خشونت و بی‌ثباتی بیشتر در منطقه منجر شود و امید به صلح عادلانه و پایدار را برای همیشه از بین ببرد.
کمالی با تاکید بر این نکته که جامعه بین‌المللی باید با قاطعیت در برابر این طرح ایستادگی کند و اجازه ندهد که حقوق فلسطینی‌ها و قوانین بین‌المللی زیر پا گذاشته شود، خاطرنشان کرد: زمان آن فرا رسیده است که کشورهای جهان خصوصا کشورهای اسلامی به جای طرح‌های یک‌جانبه و تحمیلی، به دنبال راه‌حل‌های عادلانه و پایدار برای مسئله فلسطین باشند؛ راه حل‌هایی که بر پایه احترام به حقوق بین‌الملل، عدالت و کرامت انسانی بنا شده باشند. فقط در این صورت است که می‌توان به آینده‌ای روشن‌تر برای منطقه امیدوار بود.
دیدگاه خود را بیان کنید